سخنرانی دکتر محمدنبی شهیکی در پنجمین کنفرانس ملی انجمن علمی پارک‌های فناوری و سازمان‌های نوآوری ایران

دکتر محمدنبی شهیکی، معاون فناوری و نوآوری وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، در آیین افتتاح پنجمین کنفرانس ملی انجمن علمی پارک‌های فناوری و سازمان‌های نوآوری ایران که به میزبانی پارک علم و فناوری استان سیستان و بلوچستان در زاهدان برگزار شد، با تأکید بر ضرورت ایجاد حکمرانی اکوسیستم‌ساز هوشمند، گفت: شکل‌گیری حکمرانی هوشمند در زیست‌بوم نوآوری، نیاز امروز کشور است و باید برای تحقق آن، فعالیت‌های عمیق و تحولات بنیادی در سطح ملی انجام شود.

وی با اشاره به روند شکل‌گیری نهادهای فناورانه در دو دهه اخیر اظهار کرد:

از حدود بیست سال پیش، زیست‌بوم فناوری و نوآوری کشور به‌صورت جدی در حال شکل‌گیری است و امروز شاهد حضور ۵۸ پارک علم و فناوری، ۲۹۵ مرکز رشد واحدهای فناور، بیش از ۷۰ صندوق پژوهش و فناوری و ۱۸ ظرفیت جدید تأمین مالی در کشور هستیم که همه‌ی آن‌ها بخش‌های ارزشمندی از این اکوسیستم به‌شمار می‌روند.

شهیکی با بیان اینکه در طراحی نهادهای زیست‌بوم فناوری، تجربه‌های موفق و ناموفق بسیاری وجود دارد، افزود:
این تجربه‌ها می‌توانند به‌عنوان آیینه‌ای شفاف برای طراحی مدل‌های بهینه‌تر و بومی‌تر در آینده به‌کار گرفته شوند. در عرصه حکمرانی فناوری نیز، هم‌افزایی و شبکه‌سازی بین نهادهای مختلف یک ضرورت حیاتی است.

وی ادامه داد:

اگر پارک‌های علم و فناوری نتوانند در ساختار خود تخریب خلاق را نهادینه کنند، مسیر آن‌ها بر اساس الگوهای کارمندمحور و دولتی ادامه می‌یابد، در حالی‌که باید حکمرانی پارک‌ها بر پایه مشارکت و نقش‌آفرینی بخش خصوصی بازطراحی شود.

معاون وزیر علوم با اشاره به اهمیت تربیت نیروی انسانی متخصص در فناوری‌های نوظهور گفت:
زیست‌بوم نوآوری کشور با کمبود نیروی انسانی ماهر مواجه است. باید استعدادهای برتر را شناسایی، جذب و بر آن‌ها سرمایه‌گذاری کنیم تا بتوانند پیشران تحول در کشور باشند.

ایشان افزودند:

امروز زیست‌بوم کشور به مرحله‌ای رسیده که نیازمند بازیگران بزرگ یا شرکت‌های لنگر است؛ شرکت‌هایی که بتوانند محور تحولات نوآورانه قرار گیرند و نقش پیشران در اکوسیستم ایفا کنند. تقویت کمی و کیفی این شرکت‌ها، نیاز امروز پارک‌های علم و فناوری است.

شهیکی همچنین دانشگاه‌ها را سرچشمه اصلی ایده‌های نوآورانه دانست و تأکید کرد:

دانشگاه‌های آینده باید متفاوت از امروز باشند؛ دانشگاه‌هایی که از آموزش‌های کلاسیک فاصله بگیرند، به نسل سوم و چهارم متصل شوند و با مسائل واقعی جامعه پیوند بخورند. پارک‌های فناوری زمانی می‌توانند موفق عمل کنند که دانشگاه‌های هم‌راستای آن‌ها نیز مسیر تحول را طی کنند.

وی در پایان گفت:

برای رقابت مؤثر در عرصه بین‌المللی، باید مدل بومی حکمرانی فناوری خود را با توجه به واقعیت‌ها و محدودیت‌های کشور طراحی کنیم؛ مدلی که در عین عمل‌گرایی، کارآمد و اثربخش باشد. تحقق حکمرانی اکوسیستم‌ساز هوشمند، مسیری استراتژیک و ضروری برای آینده زیست‌بوم نوآوری ایران.