پنل 10: پنل جایگاه حفظ مالکیت فکری در توسعه فناوری‌های نوظهور
پنل جایگاه حفظ مالکیت فکری در توسعه فناوری‌های نوظهور با حضور دکتر جواد سخدری رییس مرکز رشد سلامت مشهد، دکتر مرتضی براتی پژوهشگر ارشد بازنگری قانون ثبت اختراعات در مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دکتر ایمان شریعتی معاون پارک علم و فناوری خراسان رضوی، دکتر حسین بختیاری معاون فناوری پارک علم و فناوری البرز در دومین روز چهارمین کنفرانس ملی پارک‌های علم و فناوری و سازمان‌های فناور برگزار شد.
در این پنل مقاله مرتبط با موضوع با عنوان ترسیم نقشه فضای فناوری کشور با استفاده از داده‌های ثبت اختراع: رویکرد پیچیدگی اقتصادی از سوی نویسندگان: بهروز شاهمرادی، میترا امین لو، بیژن نصیری اعظم ارائه شد.
در ابتدای این پنل نیکا خواجه‌پور شیروان مسئول دفتر مالکیت فکری پارک علم وفناوری خراسان با اشاره به اهمیت بررسی مگاترندها در زیست‌بوم نوآوری در مقاله‌ای با عنوان شناسایی فرصت‌های کارآفرینی فناورانه بر اساس مگاترندها (مطالعه موردی پارک علم و فناوری خراسان رضوی) خاطرنشان کرد: فرایند استخراج مگاترندها از اهمیت ویژه‌ای در اکوسیستم نوآوری برخوردار است. هر فرد یا سازمان یا شرکتی که نقشی در اکوسیستم نوآوری دارد باید به‌طور مستمر با مگاترندهای بین المللی در زمینه نوآوری آشنا باشد و خود را با آن‌ها به روز کند.
وی با اشاره به تنوع مگاترندهای نوآوری در جهان امروز و سرعت بالای تغییر و به‌روزرسانی آن‌ها اظهار کرد: مگاترندهایی که هم‌اکنون جهان با آن‌ها درگیر است و زیست‌بوم نوآوری روی آن‌ها تمرکز کرده است بسیار هستند. مگاترندهایی نظیر هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، پردازش تصویر، بهینه‌سازی سیستم و دیتاماینینگ تعدادی از آن‌ها هستند که در حوزه هوش مصنوعی ترند شده‌اند.
دکترخواجه پور با اشاره به دیگر مگاترندهای موجود ادامه داد: در حوزه مالی، مگاترندهایی نظیر NFT و بلاک چین وجود دارند. همچنین مگاترندهایی مانند حمل‌ونقل هوشمند، بهینه‌سازی، مدل‌سازی و واقعیت ترکیبی و همچنین در زمینه سیستم‌های نظارت، پذیرش و ارزیابی خدمات پارک‌های علم و فناوری مگاترندهای دیگری ظهور کرده‌اند.
وی با اشاره به تمرکز این مقاله روی نقش‌آفرینان اصلی زیست‌بوم نوآوری اظهار کرد: تأکید این مقاله بر بازیگران اکوسیستم نوآوری بوده است و تلاش شده تا اطلاعات حول محور سازمان‌ها و افرادی باشد که نقش محوری در اکوسیستم نوآوری دارند.
دکتر خواجه‌پور با اشاره به پیشنهاد‌های مطرح‌شده در این مقاله گفت: تأسیس رصدخانه فناوری در کنار ایجاد اتاق فکر از بازیگران این حوزه و یادگیری استخراج مگاترندها از مهم‌ترین پیشنهاد‌هایی است که به‌عنوان راهکار برای رسیدن به اهداف این مقاله ارائه‌شده است
در ادامه این پنل دکتر حسین بختیاری معاون فناوری پارک علم و فناوری البرز با اشاره به چالش‌های موضوع مالکیت فکری در پارک‌های علم و فناوری گفت: دغدغه‌ای که درباره مالکیت فکری در پارک علم و فناوری مشهد وجود دارد در پارک علم و فناوری البرز نیز دیده می‌شود. این چالش‌ها به علت knowledge-based بودن شرکت‌های دانش‌بنیان است. مباحث علمی به‌خوبی در حال پیشروی است اما متأسفانه پیشرفت خاصی در زمینه‌های تجاری دیده نمی‌شود. ما در مجموعه پارک از سال‌های گذشته بسیار روی مفهوم مالکیت فکری کارکردیم. درنهایت به علت آموزش‌ها و اقدامات ترویجی که توسط پارک علم و فناوری البرز در زمینه مالکیت فکری انجام شد، بحث مالکیت فکری نیز به این پارک علم و فناوری البرز محول گردید، لذا پارک تصمیم گرفت تا نقشه راهی در این زمینه ارائه کند که از چهار فاز سیاست‌گذاری، ترویج، توسعه و تجاری‌سازی تشکیل می‌شود.
همچنین سامانه صدف ها (سامانه صنعت دارایی‌های فکری هدفمند و ارزشمند) ایجاد شد که در همین راستا فعالیت می‌کند. متأسفانه علی‌رغم اینکه پژوهشگاه‌ها و دانشگاه‌ها رسالت اصلی را در زمینه ثبت اختراع و آمار مربوط به آن دارند، مشاهده کردیم که آمار در این زمینه اصلاً مطلوب نبوده است و همچنان کار زیادی برای انجام دادن وجود دارد.